Yazılı basında 3-9 Temmuz 2017 haftasında nefret söylemi üreten üç haber seçildi. Yunanlar, Suriyeliler ve gayrimüslimlere yönelik nefret söylemi içeren bu örnekleri ve haklarında yazılmış analizleri aşağıda bulabilirsiniz.1


1.

Yeni Akit, 7 Temmuz 2017

Yeni Akit gazetesinin, ilk sayfada "Gavur cephesinde değişen bir şey yok" ve iç sayfada "AP'nin paçavra kararına TÜRKİYE'DEN SERT TEPKİ" başlıklı haberinde, Avrupa Parlamentosu'nun, Türkiye'nin Avrupa Birliği ile yürüttüğü müzakerelerin askıya alınmasını öngören raporu kabul etmesi konu ediliyor. Gazete, haberin başlığında, Türkiye’de Müslüman olmayan kimlikler için bir nefret ve aşağılama ifadesi olarak kullanılan ‘gavur’ sözcüğü ile bu kimliklere yönelik düşmanlığı körüklüyor.


2.

Sözcü, 4 Temmuz 2017

Sözcü gazetesinin, ilk sayfada "Korkunç iddia" ve iç sayfada "Suriyeliler AIDS getirdi" başlıklı haberinde, CHP Mersin Milletvekili Fikri Sağlar'ın, "Fuhuş çetelerinin eline düşen mülteci kadınların, Mersin'de AIDS vakalarındaki artışlara neden olduğu iddia edilmektedir. Bu durum vatandaşlarımızı huzursuz etmektedir. Toplumun yalnızca sosyo-ekonomik iç dinamiklerini bozmakla kalmayan mülteciler, toplum sağlığını da derinden sarsmaktadır" şeklindeki, Suriyeli mültecileri hem sosyoekonomik hem de sağlık açısından bir 'tehdit' olarak işaretleyerek hedef gösteren sözleri aktarılıyor. Gazete, söz konusu ayrımcı ve ötekileştirici ifadeleri haberin başlığına çekiyor ve bu söylemi "CHP'li vekil Fikri Sağlar'dan korkutan açıklama geldi" ifadeleriyle destekliyor. Böylece, Suriyelilerin toplumda sıkça maruz kaldıkları ayrımcılığın ve nefretin yaygınlaştırılmasına ortaklık ediyor.


3.

Türkiye, 4 Temmuz 2017

Türkiye gazetesinin, ilk sayfada "YUNAN ATEŞİ" ve iç sayfada "Türk gemisine YUNAN ATEŞİ" başlıklarıyla hazırladığı haberde, Yunan Sahil Güvenlik botunun bir yük gemisine ateş açması olayı tüm Yunan kimliğini zan altında bırakacak şekilde başlığa taşınıyor. Gazete böylece, geçmişten gelen düşmanlık söylemini yeniden dolaşıma sokarak Yunanları hedef gösteriyor.


1. Nefret söylemi odaklı sistematik medya izleme çalışması kapsamında, tüm ulusal gazeteler ve sayısı 500’ü bulan yerel gazete önceden belirlenen anahtar kelimeler üzerinden (ör. hain, dönme, mülteci, Hıristiyan, Yahudi, bölücü vs.) medya takip merkezi aracılığıyla taranıyor. Bu anahtar kelimeleri içeren haber ve köşe yazıları günlük olarak okunuyor (gazetelerin hafta sonu baskıları hariç) ve nefret söylemi içeren yazılar tespit ediliyor. Esas olarak ulusal, etnik ve dini kimlik temelli nefret söylemine odaklanılırken cinsiyetçi ve homofobik/transfobik söylemler de tarama kapsamına alınıyor.