Yazılı basında 10-16 Nisan 2017 haftasında, nefret söylemi üreten dört haber seçildi. Yahudiler, Suriyeliler, Gayrimüslimler ve Ermenilere yönelik nefret söylemi içeren bu örnekleri ve haklarında yazılmış analizleri aşağıda bulabilirsiniz.1
Ocak-Nisan 2017 döneminde, her hafta için derlenen nefret söylemi örneklerine ve haklarında yazılmış analizlere ulaşmak için tıklayınız.
1.Milat Gazetesi’nin, “Payitahtta yeni sorun: Ermeniler” başlığıyla verdiği haberde, “Payitaht Abdülhamid” adlı dizinin bölüm tanıtımı aktarılıyor. Haberde, hem seçilen başlıkla hem de “Payitaht Abdülhamid dizisinde Osmanlı'ya hâkimiyet kurmaya ve yok etmeye çalışan dış güçler, sinsi planlarına devam edecek. Osmanlı'nın başındaki yeni sorun payitahttı kana bulamak isteyen Ermeniler olacak” spotuyla, Ermenilere dair olumsuz bir algı yaratılıyor; onlara yönelik düşmanlık körükleniyor. |
2.Sabah gazetesi, manşette “GÂVUR TOPRAĞINDA ESİR OLAMAM” başlığıyla hazırladığı haberde, Türkiye’de Müslüman olmayan kimlikler için bir nefret ve aşağılama ifadesi olarak kullanılan ‘gâvur’ sözcüğü ile bu kimliklere yönelik düşmanlığı körükleyen bir söylem tırnaksız bir şekilde başlığa taşınıyor. Gazete, haberin yapılış biçimiyle, bu söylemi onaylıyor ve yaygınlaşmasına ortaklık ediyor. |
3.Sabahattin Önkibar, “BU BELAYA DİKKAT DİKKAT” başlıklı yazısında, “YÜZBİNLERCE çocuk okulsuz! Adeta geleceğin suç makinaları ya da mafyası olacaklar. Heyhat bunlar Türkiye’deki Suriyeli mültecileri! Şayet evet çıkarsa bu Suriyeliler 2019 seçiminde oy versin diye vatandaş yapılacak ki Türkiye’nin geleceği için eyvahlar olsun!” sözleriyle, Suriyelileri hedef alıyor. Yazar bu ifadeleriyle, Suriyelileri potansiyel bir tehdit unsuru olarak konumlandırarak onlara yönelik ayrımcılığı ve yabancı düşmanlığı körüklüyor. |
4.Yeni Konya gazetesinin, “Yahudi kaşınıyor” başlıklı haberinde, Batı Şeria’da bir grup Yahudi yerleşimcinin Filistinlilere ait 300 zeytin ağacını kesmesi olayı başlığa tüm Yahudilere mal edilerek taşınıyor. Gazete böylece, Yahudilere yönelik mevcut önyargıları ve nefreti körüklüyor. |
1. Nefret söylemi odaklı sistematik medya izleme çalışması kapsamında, tüm ulusal gazeteler ve sayısı 500’ü bulan yerel gazete önceden belirlenen anahtar kelimeler üzerinden (ör. hain, dönme, mülteci, Hıristiyan, Yahudi, bölücü vs.) medya takip merkezi aracılığıyla taranıyor. Bu anahtar kelimeleri içeren haber ve köşe yazıları günlük olarak okunuyor (gazetelerin hafta sonu baskıları hariç) ve nefret söylemi içeren yazılar tespit ediliyor. Esas olarak ulusal, etnik ve dini kimlik temelli nefret söylemine odaklanılırken cinsiyetçi ve homofobik/transfobik söylemler de tarama kapsamına alınıyor.