Yazılı basında 13-19 Şubat 2017 haftasında, nefret söylemi üreten beş haber seçildi. Yahudiler, Suriyeliler, Rumlar ve LGBTİ'lere yönelik nefret söylemi içeren bu örnekleri ve haklarında yazılmış analizleri aşağıda bulabilirsiniz.1

Ocak-Nisan 2017 döneminde, her hafta için derlenen nefret söylemi örneklerine ve haklarında yazılmış analizlere ulaşmak için tıklayınız.


1.

17 Şubat 2017, Diriliş Postası

Muhammet Erkam Bülbül, “Karanlıkta çevrilen gizli işler: Moonlight” başlıklı yazısında, “Şimdi Moonlight bir Oscar heykelciği ile dünyada saklı kalmış ve bu eğilimini açıklayamamış tüm eşcinsellere bir selam çakar. Sonra istiklalde binlerce LGBTİ üyesi zıvanadan çıkmış halde toplumsal ahlak değerlerimizi hiçe sayarak yürür. (…) Bir adım sonrası artık animasyon filmlere kadar inmiş olan farklı olmaktan korkma, eşcinsellik kötü bir şey değil mesajları çocuklarımızın zihnine adım adım sokulur. Bir bakmışsınız moda haline gelir. Helak olmuş kavimlerin başına gelen ne varsa bizim sonumuz da ona doğru koşuyor” sözleriyle, LGBTİ’leri ‘toplum düzenini bozan unsurlar’ olarak hedef gösteriyor ve heteronormatif kalıpların dışındaki cinsel yönelimlere ve cinsiyet kimliklerine sahip insanların toplumda maruz kaldığı ayrımcılığı güçlendiriyor.


2.

Ortadoğu, 15 Şubat 2017

Ortadoğu gazetesinin ilk sayfada “Rumlar’ın Enosis hayali bitmiyor” ve iç sayfada “Rumlar Enosis’ten vazgeçmiyor” başlıklı haberinde, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi meclisinde alınan 1950 Enosis referandumunun Rum okullarında okutulması kararını konu ediyor. Gazete, meclisin aktörü olduğu bir olayı, doğrudan Rum kimliğiyle ilişkilendirerek tüm Rumları zan altında bırakıyor.


3.

Korkusuz, 14 Şubat 2017

Korkusuz gazetesinin manşetten verdiği, “BÖYLE BABA OLMAZ OLSUN” başlıklı haberi, bir babanın oğlunu bayıltarak dilendirmesini konu ediyor. “Suriyeli dilenci babanın inanılmaz acımasızlığı” üst başlığında olduğu gibi, olayla doğrudan ilgisi olmamasına rağmen haberde birçok defa kişinin ulusal kimliğine vurgu yapılıyor. Gazete, okuyucunun duygularını suistimal eden bir aktarımla Suriyelileri şeytanlaştırıyor.

Aynı konuyu ele alan Karadeniz gazetesinin, “İkisi de baba!” başlıklı haberinde ise, üst başlıkta “Suriyeli baba oğlunu bayıltıp dileniyor, Batmanlı baba sırtında taşıyıp getiriyor” sözleri yer alıyor. Kişilerin ulusal kimliklerinden bağımsız iki ayrı olayı, tam anlamıyla bir karşıtlık yaratacak ifadeler ve görsel tasarımla haberleştiren gazete, Suriyeli ve Türkiyeli ayrımının derinleşmesine neden oluyor.

Karadeniz, 14 Şubat 2017

4.

Yeni Akit, 13 Şubat 2017
Mehtap Yılmaz, Meral Akşener’i hedef aldığı, "Meral Akşener'den mağdur çıkmaaaz!" başlıklı köşe yazısında, “Meral'in F Tipi kumaşından mağdur çıkaracaklar ya… Elektrikleri kendileri kesip, sonra da Cumhurbaşkanı kestirdüüü diye ciyaklayacak kadar Yahudi tıynetlidir bunlar!” sözleriyle, Yahudi kimliğinin kendisini bir hakaret unsuru olarak kullanıyor, onlara dair olumsuz bir algı oluşturuyor. Yılmaz, “Hadi Homo-Feto, yollarına ataşlar sal... Cinli büyüler, muskalar yap…” ifadeleriyle ise eşcinselliği alaycı bir üslupla aşağılama nedeni olarak kullanıyor, eşcinsellerin ötekileştirilmesinde rol oynuyor. 

1. Nefret söylemi odaklı sistematik medya izleme çalışması kapsamında, tüm ulusal gazeteler ve sayısı 500’ü bulan yerel gazete önceden belirlenen anahtar kelimeler üzerinden (ör. hain, dönme, mülteci, Hıristiyan, Yahudi, bölücü vs.) medya takip merkezi aracılığıyla taranıyor. Bu anahtar kelimeleri içeren haber ve köşe yazıları günlük olarak okunuyor (gazetelerin hafta sonu baskıları hariç) ve nefret söylemi içeren yazılar tespit ediliyor. Esas olarak ulusal, etnik ve dini kimlik temelli nefret söylemine odaklanılırken cinsiyetçi ve homofobik/transfobik söylemler de tarama kapsamına alınıyor.