Yazılı basında 15-21 Ekim 2018 haftasında nefret söylemi üreten dört haber seçildi. Eşcinseller, Yahudiler, Ermeniler ve Yunanlara yönelik nefret söylemi içeren bu örnekleri ve haklarında yazılmış analizleri aşağıda bulabilirsiniz.1


1.

Bursa A Gazete, 19 Ekim 2018

Bursa A Gazetesi’nin “Gerilimi yükseltme!” başlığıyla hazırladığı haberde, Doğu Akdeniz’de Türkiye kıta sahanlığı içinde faaliyet gösteren Barbaros Hayrettin Paşa gemisi ile Yunanistan’a ait bir fırkateyn arasında yaşanan gerilim, “YUNAN’A TÜRK AYARI” ifadeleriyle aktarılıyor. Gazete böylece, devletler arası siyasi bir meseleyi tüm ulusal kimliğe mal ediyor; “Türk” ve “Yunan” kimlikleri arasında bir karşıtlık kurarak halklar arası düşmanlığı körüklüyor.


2.

Günebakış, 18 Ekim 2018

Hüseyin Albayrak, Zalimi asla sevemem” başlıklı köşe yazısında, “Birinci Dünya Savaşı yıllarında Moskof destekli Ermeni işgaline uğrayan Van’da yapılan Ermeni katliamları sırasında bu adaya götürülüp namusları kirletilen Türk Müslüman kadınlarımızın, namusu için kendilerini uçurumlardan atan, Van Gölü’nün sularına atlayan iffet abidesi bacılarımızın, analarımızın yürekler yakan durumları evet bu millete anlatıldı mı?” ve “Türk’e hiç Ermeni dost olur mu? Eline fırsat geçtiğinde bu millete yaptıkları ihanetleri ve cinayetleri ne çabuk unuttuk. Dün Ermeni ne ise, bugün de aynıdır” ifadeleriyle, geçmişten gelen bir savaş söylemini yeniden dolaşıma sokuyor. Yazar, Ermenileri şiddet ve katliamla ilişkilendirerek düşmanlaştırıyor.


3.

Takvim, 16 Ekim 2018

Takvim gazetesinin, “Zeytine bile düşmanlar” başlıklı haberinde, “YAHUDİLER, zeytin ağaçlarını bile düşman bildi. Bir grup Yahudi yerleşimci, Batı Şeria'nın çeşitli yerlerinde Filistinliler'e ait 140 zeytin ağacını kesti” sözleriyle, yaşananların sorumluluğu genelleyici ifadelerle tüm Yahudilere mal ediliyor. Gazete böylece, Yahudilere yönelik önyargıların ve düşmanlığın körüklenmesine neden oluyor.


4.

İstiklal, 15 Ekim 2018

İstiklal gazetesinin, “ALLAH’IN LANETİ ÜZERİNİZDE OLSUN” başlıklı haberinde, eşcinsellik tekrarlayan bir şekilde ‘ahlaksızlık’ ve ‘sapkınlık’ olarak kodlanıyor. Haberde, “Sosyal medyada paylaşılan bir videoda, ahlaksız Lut kavminin helak olmasına neden olan eşcinsel sapkınlığın artık ne kadar yaygınlaştığı görülüyor. Bu sapkınlığa destek olanların da, sapkınlığı yaşayanların da Allah'ın laneti üzerine olsun” spotunda olduğu gibi, eşcinsellik bir ‘tehdit’ olarak kodlanıyor ve eşcinseller düşmanlaştırılıyor. Gazete, eşcinsellerin hedefi olduğu ayrımcılığın ve şiddetin normalleşmesine ve yaygınlaşmasına neden oluyor.


1. Nefret söylemi odaklı sistematik medya izleme çalışması kapsamında, tüm ulusal gazeteler ve sayısı 500’ü bulan yerel gazete önceden belirlenen anahtar kelimeler üzerinden (ör. hain, dönme, mülteci, Hıristiyan, Yahudi, bölücü vs.) medya takip merkezi aracılığıyla taranıyor. Bu anahtar kelimeleri içeren haber ve köşe yazıları günlük olarak okunuyor (gazetelerin hafta sonu baskıları hariç) ve nefret söylemi içeren yazılar tespit ediliyor. Esas olarak ulusal, etnik ve dini kimlik temelli nefret söylemine odaklanılırken cinsiyetçi ve homofobik/transfobik söylemler de tarama kapsamına alınıyor.