Yazılı basında 8-14 Ekim 2018 haftasında nefret söylemi üreten dört haber seçildi. Suriyeliler, Yahudiler, Hıristiyanlar ve LGBTİ'lere yönelik nefret söylemi içeren bu örnekleri ve haklarında yazılmış analizleri aşağıda bulabilirsiniz. 1
1.Yeni Mesaj gazetesinin, ilk sayfada “Suriyeliler şimdi de Denizli’yi karıştırdı” ve iç sayfada “Şanlıurfa’dan sonra şimdi de Denizli” başlıklarıyla hazırladığı haberinde, münferit bir olay doğrudan bir bağlantısı olmamasına rağmen zanlıların ulusal kimliğine yapılan vurgu ile haberleştiriliyor. Böylece, tekil bir olay üzerinden, Suriyeliler potansiyel bir tehdit olarak kodlanıyor ve suç ile ilişkilendirilerek hedef gösteriliyor. |
2.Yeni Söz gazetesinin, “Filistinlilere Yahudi zulmü bitmiyor” başlıklı haberinde, İsrail ordusunun 14 Filistinliyi gözaltına alması tüm Yahudi kimliğini zan altında bırakılarak aktarılıyor. Yahudi kimliğini ‘zulüm’ ile ilişkilendiren haber, Yahudilere yönelik olumsuz yargıları pekiştiriyor ve düşmanlık algısını güçlendiriyor. |
3.Takvim gazetesinin, “Ermeni iftiraya Yıldırım tepki” başlığıyla verdiği haberde, TBMM Başkanı Binalı Yıldırım’ın Ermenistan Meclis Başkan Yardımcısı’nın sözlerine yönelik eleştirileri aktarılıyor. Başlıkta kullanılan “Ermeni iftira” ifadesiyle, Ermeni kimliğine dair olumsuz yargılar üretilerek haberleştiriliyor. Gazete böylece, Ermenilere yönelik mevcut önyargıyı pekiştiriyor, düşmanlık algısını yeniden üretiyor. |
4.Yeni Akit gazetesinin “Koç kitapları zehir saçıyor” başlıklı haberinde, eşcinsellik defalarca ‘ahlaksızlık’ ve ‘sapkınlık’ olarak kodlanıyor. Haberde kullanılan, “Türkiye insanının yapısını bozmak için gecesini gündüzüne katan Haçlı Batı, yerli uzantıları eliyle her alanda dört koldan saldırıyor. Eşcinsellik sapkınlığını minicik çocuklara bulaştırmayı hedefleyen şer şebekeleri, kitapları zehir makinası olarak kullanmaya devam ediyor” benzeri ifadelerle, eşcinsellik topluma yönelik bir ‘tehdit’ olarak konumlandırılıyor. Gazete böylece, LGBTİ’lerin hedefi olduğu ayrımcılığın ve şiddetin normalleşmesine ve yaygınlaşmasına neden oluyor. |
1. Nefret söylemi odaklı sistematik medya izleme çalışması kapsamında, tüm ulusal gazeteler ve sayısı 500’ü bulan yerel gazete önceden belirlenen anahtar kelimeler üzerinden (ör. hain, dönme, mülteci, Hıristiyan, Yahudi, bölücü vs.) medya takip merkezi aracılığıyla taranıyor. Bu anahtar kelimeleri içeren haber ve köşe yazıları günlük olarak okunuyor (gazetelerin hafta sonu baskıları hariç) ve nefret söylemi içeren yazılar tespit ediliyor. Esas olarak ulusal, etnik ve dini kimlik temelli nefret söylemine odaklanılırken cinsiyetçi ve homofobik/transfobik söylemler de tarama kapsamına alınıyor.