Yazılı basında 11-17 Eylül 2017 haftasında nefret söylemi üreten dört haber seçildi. Yunanlar, Yahudiler, LGBTİ'ler ve Suriyelilere yönelik nefret söylemi içeren bu örnekleri ve haklarında yazılmış analizleri aşağıda bulabilirsiniz.1
1.Adana Günaydın gazetesinin, “800 uyuşturucu hapla yakalanan Suriyeli tutuklandı” başlıklı haberinde, münferit bir olay doğrudan bir bağlantısı olmamasına rağmen zanlının ulusal kimliğine vurgu yapılarak haberleştiriliyor. Böylece, tekil bir olay üzerinden, Suriyeliler suç ile ilişkilendiriliyor ve onlara yönelik önyargılar körükleniyor. |
2.Yeni Akit gazetesinin “Bu ‘rezil’ kitap derhal toplatılmalı” başlıklı haberinde, “Batılı ülkelerde had safhalara çıkan ve aile yapısını bozan eşcinsel sapkınlık, küresel sermayenin eliyle Türkiye'de de hızla yayılıyor. Dev sermayelerle eşcinselliği özendiren filmlerin hazırlandığı, üniversitelerde karma tuvaletlerin açıldığı, köprülerin ışıklandırıldığı, LGBTİ bayraklarının asıldığı Türkiye'de sapkınlık propagandasının kitaplara da girdiği tespit edildi” ifadeleriyle, LGBTİ’lerin toplum yapısını tehdit ettiği algısı tetikleniyor ve LGBTİ’lere hakaret ediliyor. Böylece gazete, toplumda LGBTİ’lere yönelik önyargıların ve ayrımcılığın normalleşmesine ve yaygınlaşmasına neden oluyor. |
3.İstiklal gazetesinin, “Allah Yahudilerin oyununu bozdu” başlığıyla hazırladığı tam sayfa haberde, “YAHUDİ MEZALİMİ” ve “Öyle oldu Aliâh, azıtan, sapıtan, kendilerine gönderilen peygamberleri öldüren ve kendilerine doğru yolu gösteren o yüce insanları hapseden Yahudileri, mecusî olan bir kulu ile terbiye etti” gibi ifadelerle, yazı boyunca, tüm Yahudileri şiddet ve zulümle ilişkilendiriyor. Gazete böylece, Yahudileri insandışılaştırarak Yahudi düşmanlığını körüklüyor. |
4.Yeni Mesaj gazetesinin, ilk sayfada “Canlı tanık Yunan mezalimini anlattı” ve iç sayfada “Yunan Anadolu’da böyle katliam yaptı” başlıklarıyla hazırladığı haberde, tüm Yunanları zan altında bırakarak şiddet ve katliamla ilişkilendiriyor. Gazete böylece, Yunanlara yönelik geçmişten gelen bir düşmanlık söylemini yeniden dolaşıma sokuyor; halklar arası düşmanlığı körüklüyor. |
1. Nefret söylemi odaklı sistematik medya izleme çalışması kapsamında, tüm ulusal gazeteler ve sayısı 500’ü bulan yerel gazete önceden belirlenen anahtar kelimeler üzerinden (ör. hain, dönme, mülteci, Hıristiyan, Yahudi, bölücü vs.) medya takip merkezi aracılığıyla taranıyor. Bu anahtar kelimeleri içeren haber ve köşe yazıları günlük olarak okunuyor (gazetelerin hafta sonu baskıları hariç) ve nefret söylemi içeren yazılar tespit ediliyor. Esas olarak ulusal, etnik ve dini kimlik temelli nefret söylemine odaklanılırken cinsiyetçi ve homofobik/transfobik söylemler de tarama kapsamına alınıyor.