Editörler

Tirşe Erbaysal Filibeli, Tunga Güngör

Dil

Türkçe

Mart 2025
70 sayfa
Ücretsiz

"Nefret Söylemiyle Mücadelede Yapay Zekâ: Etiketleme, Sınıflandırma ve Tespit Kılavuzu" başlıklı rapor, proje kapsamında geliştirilen yapay zekâ aracı pari’nin oluşturulma sürecini aktaran, etiketleme kılavuzu ve model geliştirme aşamalarını ele alan iki ana bölümden oluşuyor.

Vakfın 2009’dan bu yana yürüttüğü medya izleme çalışmasında incelenen etnik, dinî, ulusal ve cinsel kimliklere ek olarak, X’de yapılan gündem takibinde hedef gösterilen yeni gruplar belirlendi. Rapor, Türkiye’de sosyal medyada belirli kimlik gruplarının nefret söylemine nasıl maruz kaldığını, bu verinin toplanıp etiketlenme sürecini ve sonunda bir yapay zekâ aracına dönüştürülmesini inceliyor. Seçilen hashtag ve anahtar sözcükler üzerinden elde edilen veriler, toplamda dokuz kimlik grubuna yönelik nefret söyleminin yayılımını ve bu kimliklere dair olumsuz yargıların güçlenmesini gözler önüne seriyor. İlk bölümde, pari’nin eğitilmesi için toplanan verilerin etiketlenme süreci anlatılıyor. Devamında, "Yapay Zekâ Modelinin Geliştirilmesi" bölümünde etiketlenen verinin işlenmesi ve modelin eğitilmesine yer veriliyor.

Veri etiketlemenin öznel yapısı ve yapay zekâ modelinin kısıtları belirlenerek, özellikle sarkastik içerikler ve örtülü nefret söylemi gibi etiketlemeyi zorlaştıran unsurlara yönelik yönergeler hazırlandı. Böylece, hem bu proje hem de nefret söylemi üzerine gelecekte yapılacak çalışmalar için bir çerçeve sunuldu.

Nefret söylemi kapsamında değerlendirilen 16,254 tweetin toplanma, etiketlenme ve işlenme sürecine, nefret söylemi kategorilerine ve örnek kategori tweetlerine ulaşmak için raporun tamamını inceleyebilirsiniz.

Raporun adı
Nefret Söylemiyle Mücadelede Yapay Zekâ: Etiketleme, Sınıflandırma ve Tespit Kılavuzu
ISBN
9786057183583
Sayfa sayısı
70
En
160 mm
Boy
225 mm
Baskı
Mart 2025
Dil
Türkçe
Yayın koordinatörleri
İnanç Arın, Didar Akar, Başak Can, Somaiyeh Dehghan, Elif Erol, Burak Işık, Sıla Kartal, Buket Kapısız, Nayat Karaköse, Yasemin Korkmaz, Arzucan Özgür, Nural Özel, Pelin Önal, Gökçe Uludoğan, Ayşecan Terzioğlu, Murat Tercan, İrem Topçu, Tuğba Özsoy, Berrin Yanıkoğlu, Elif Yararbaş, Umut Şen
Proje koordinatörleri
Başak Can, Elif Erol, Buket Kapısız, Yasemin Korkmaz, Pelin Önal, Tuğba Özsoy, Elif Yararbaş
Editörler
Tirşe Erbaysal Filibeli, Tunga Güngör 
Tasarım ve veri görselleştirme
Yasemen Cemre Gürbüz
Grafik uygulama
Selin Uluer
Baskı
Sena Ofset Ambalaj Sanayi ve Ticaret. Ltd. Şti.

Bu rapor, Dijital Teknolojileri Kullanarak Nefret Söylemi ve Ayrımcılıkla Mücadele Projesi kapsamında, Avrupa Birliği ve Friedrich Naumann Vakfı’nın katkılarıyla yayımlanmıştır.

Yayında yer alan içeriklerden yalnızca Hrant Dink Vakfı sorumludur ve bu içerikler destekçilerin görüşlerini yansıtmamaktadır.

  • Giriş
  • Dijital Teknolojileri Kullanarak Nefret Söylemi ve Ayrımcılıkla Mücadele Projesi
  • Nefret Söylemi Etiketleme Kılavuzu
    • Söylemin nefret söylemi olup olmadığına nasıl karar veriyoruz?
    • Etiketleme arayüzü
      - Hedef grubun belirlenmesi
      - Söylemin türünün belirlenmesi
      - Nefret söylemi kategorisinin belirlenmesi
      - Zorlayıcı örneklerin değerlendirilmesi
      - Ek etiketleme başlıkları
  • Yapay Zekâ Modelinin Geliştirilmesi
    • Veri toplama ve etiketleme
    • Nefret söylemini tespit etmek ve ölçmek için geliştirilen yapay zekâ aracı
    • Hata analizi
    • Çalışmanın kısıtları
  • Sonuç 
  • Ek 1: Etiketleme arayüzü