Hrant Dink Vakfı bünyesindeki ASULİS Dil, Diyalog, Demokrasi Laboratuvarı’nın düzenlediği Buçuk belgesel gösterimi ve söyleşi, 1 Mart Çarşamba günü 18.30’da Havak Salonu’nda yapıldı. Elmas Arus ve Haluk Arus'un yönetmenliğini yaptığı Buçuk belgeselinin gösteriminin ardından Roman Medya ekibi üyesi Pınar Sayan’ın moderatörlüğünde belgeselin yönetmeni Elmas Arus ile söyleşi yapıldı.

Panelin video kaydı

Belgeselin kendini keşfetme ihtiyacından ortaya çıktığını söyleyen Elmas Arus, dokuz yıllık bir çekim serüveninin ardından gelen bir sorumluluk duygusuyla ve hak temelli bir mücadele arayışı adına Sıfır Ayrımcılık Derneği’ni kurma kararını aldıklarını belirtti. Amatör bir ruhla başladıkları çekimlerin dokuz sene sürdüğünü ve ciddi bir sözlü tarih çalışması yaptıklarını söyleyen Arus, elde ettikleri 360 saatlik kaydın sadece bir saatini bu belgeselde kullandıklarını belirtti.

Türkiye’de başlayan Roman açılımı sürecinin Romanlar tarafından desteklendiğini ancak vaatlerin hayata geçirilmemesiyle çok büyük bir hayal kırıklığı yaşandığını dile getiren Arus, bugün gelinen noktada Romanlara yönelik toplumsal ayrımcılığın daha da derinleştiğini söyledi. Sayıca çok olan Roman sivil toplum kuruluşlarında kadın temsilcilerin olmayışına değinen Arus, aynı zamanda bu sivil toplum kuruluşlarının insan hakları odaklı bir çerçeveye sahip olmadıkları için hak mücadelesinde yeterli olamadıklarını belirtti. 

Belgeselin özeti: Eski ama hâlâ kullanılmakta olan tabire göre, dünyanın yetmiş iki milletinin yanında Romanlar "yetmiş iki buçukuncu" milleti oluşturuyor. Buçuk, kendisi de Roman kökenli olan Elmas Arus ile eşi Haluk Arus'un Türkiye'nin yedi bölgesine yaydıkları, otuz sekiz ili kapsayan, Romanlar üzerine yapılmış kapsamlı bir çalışma. Belgesel Çingeneleri, Türkiye'nin her yanındaki Romlar, Lomlar ve Domların yaşamları, kültürel farklılıkları, sosyal düzenleri, gelenekleri ve kendi aralarındaki çelişkilerini, sosyal, kültürel ve ekonomik açmazlarını anlatıyor.