Osmanlı dili, edebiyatı ve tarihi konusunda uzman beşakademisyen, Hrant Dink Vakfı tarafından Gümrü Gençlik Girişim Merkezi işbirliği ve Birleşik Krallık Hükümeti'nin Çatışma, İstikrar ve Güvenlik Fonu'nun desteği ile düzenlenen Türkiye-Ermenistan Diyalog Programı serisi kapsamında, 30 Mayıs - 2 Haziran 2017 tarihleri arasında Ermenistan'ı ziyaret etti.
Ziyaret, Osmanlı dili, edebiyatı ve sanat tarihi ile ilgilenen her iki ülkenin uzmanları arasında karşılıklı ihtiyaçların belirlenmesi ve olası işbirliği alanlarının araştırılmasına yönelik bir platform oluşturabilmek amacıyla düzenlendi. Ermenistan’ı ziyaret eden gruba, İstanbul Bilgi Üniversitesi, İstanbul Şehir Üniversitesi, Koç Üniversitesi, Sabancı Üniversitesi ve Yıldız Teknik Üniversitesi'nde Osmanlıca ve Türkçe dersler veren tarihçiler, dilbilimciler ve edebiyatçılar katıldı.
Programa katılan akademisyenler, Ermenistan'da Osmanlı çalışmaları alanında programları olan veya bu alanla ilgilenen başlıca enstitü ve üniversitelerle görüşmeler yaptılar ve program sonunda bir yuvarlak masa toplantısı düzenlediler.
Programlarına Matenadaran Mesrop Mashtots Eski El Yazmaları Enstitüsü'nü ziyaret ederek başlayan grup, burada rehber eşliğinde sürekli sergiyi gezdi; Enstitü çalışmaları ve el yazması koleksiyonu hakkında bilgi edindi. Grup ayrıca Enstitü Müdürü ve akademik ve idari personeli ile bir araya gelerek, henüz kataloglanmamış olmakla birlikte, Osmanlıca dilinde çok sayıda el yazmasına sahip olan Enstitü’nün Osmanlı dili ve edebiyatı uzmanlarına olan ihtiyacını birlikte değerlendirme fırsatı buldu. Enstitü’nün bu alandaki ihtiyaçları ışığında, programa katılan akademisyenler, Enstitü personeli için Osmanlıca dersleri düzenlenebilmesi için desteklerini sundular. İlk adım olarak akademisyenler ziyaretleri sırasında, Matenadaran'ın 10 personeli için iki farklı seviyede deneme dersleri verdiler. Bu dersler, Enstitü için özel olarak geliştirilmesi planlanan Osmanlıca modülünün tasarımı açısından önemli bir tecrübe oldu.
Grup, Ermenistan'daki mevcut Türkçe ve Osmanlıca çalışmaları hakkında fikir edinmek ve bu alandaki işbirliği olanaklarını değerlendirmek için Yerevan Devlet Üniversitesi Şark Araştırmaları Fakültesi Türkçe Araştırmaları Bölümü'nü ziyaret etti. Toplantı sırasında, bölüm başkanı ve öğretim görevlileriyle bir araya gelerek, Yerevan Devlet Üniversitesi'ndeki uzmanlar tarafından hazırlanan yayınlar hakkında bilgi alan grup, iki ülke arasında kaynak ve referans materyal paylaşımı da dahil çeşitli işbirliği fırsatlarını görüştüler.
Osmanlıca uzmanları Ermenistan'daki kurululuşları ziyaret etti
Grup ayrıca, Ermenistan Ulusal Bilimler Akademisi Doğu Araştırmaları Enstitüsü'nden bilim insanlarıyla bir araya gelerek, Enstitü'nün ana faaliyetleri ve yayınları hakkında bilgi aldı. Görüşme sırasında, ortak araştırmalar yürütülmesi ve araştırmacılar arasında değişim programları uygulanması da dahil olmak üzere çeşitli işbirliği imkânları ele alındı.
Programa katılan akademisyenler, Ermenistan Amerikan Üniversitesi’ni (AUA) ziyaret ederek, üniversite rektörü ve öğretim görevlileri ile bir araya geldi. Toplantı sırasında Türkiye'den akademisyenler, üniversitenin tarihi, akademik yapısı ve programları hakkında bilgi aldı. Grup ayrıca, kendileri için hazırlanan özel sunum sayesinde, Ermeni edebiyatı eserlerini dijitalleştirerek arşivleyen AUA Dijital Kütüphanesi'ni yakından tanıma imkanı buldu. Bu görüşmelerde, öğrenci değişim programları düzenlenmesi, üniversitenin Türkiye'den ziyaretçi akademisyenlere ev sahipliği yapması, kütüphaneler arasında işbirliği mekanizmalarının geliştirilmesi gibi çeşitli işbirliği imkânları tartışıldı.
Ermenistan Milli Kütüphanesi’ni ziyaret eden akademisyenler, kütüphane direktörü ile yaptıkları görüşmede, kütüphane koleksiyonun geliştirilmesi ve Osmanlıca belgelerin incelenmesi konusunda yapılabilecek işbirliklerini ele aldılar.
Program sırasında, akademisyenler Charents Devlet Edebiyat ve Sanat Müzesi'ni ziyaret ederek modern Ermeni sanatı, edebiyat ve sinema tarihini tanıma fırsatı buldular. Müze’nin sürekli sergisinde sunulan eserler sayesinde, Ermenilerin Osmanlı İmparatorluğu’nun kültürel yaşamına katkısının izlerini sürdüler. Müze müdürü ve çalışanlarıyla yaptıkları görüşmede, uzman eksikliği nedeniyle yeterince incelenememiş olan Osmanlıca belge koleksiyonu hakkında bilgi aldılar.
Grup Ermenistan ziyaretinin son ayağında, Ermenistan Milli Kütüphanesi'nin ev sahipliğinde bir yuvarlak masa toplantısı düzenleyerek, Ermenistan’daki farklı üniversite ve enstitülerden Türk dili ve edebiyatı ile Osmanlı dili, edebiyatı ve tarihi alanlarında çalışan akademisyen ve öğrencilerle bir araya geldi. Yuvarlak masa toplantısında, katılımcılar, her iki ülke akademisyenleri arasında daha yakın bir işbirliğine ihtiyaç duyulduğunu vurgulayarak, gelecekte karşılıklı etkileşimin ve benzer toplantıların devam etmesini ve ortak çalışmaların teşvik edilmesi gerektiğini belirttiler.
 |
 |
Türkiye-Ermenistan Diyalog Programı serisi, Hrant Dink Vakfı tarafından
Gümrü Gençlik Girişimi işbirliği ve
Birleşik Krallık Hükümeti’nin Çatışma, Güvenlik ve İstikrar Fonu desteğiyle yürütülmektedir.
#ukcssf
