Hrant Dink Vakfı’nın Danimarka Dış İşleri Bakanlığı MyMedia Programı desteğiyle düzenlediği Türkiye-Ermenistan Gazeteci Diyalog Programı kapsamında, Ermenistan’dan sekiz, Fransa’dan bir ve ABD’den bir kişiden oluşan gazeteci grubu, 15-22 Kasım 2015 tarihlerinde Türkiye’yi ziyaret etti. 2015 itibariyle yedinci yılını dolduran program, Türkiye ve Ermenistan’daki gazeteciler arasında bağları kuvvetlendirmeyi ve iki komşu ülke arasındaki haber alma ağlarının doğru yollardan kurulmasına katkıda bulunmayı amaçlıyor. Program kapsamında yapılan 70 başvuru arasından seçilen 10 gazeteci, İstanbul ve Ankara ayaklarından oluşan bir haftalık programa davet edildi.

Georgia Today, H3 Ermenistan Devlet Televizyonu, Ianyan Magazine, Panorama.am, Ermenistan Devlet Radyosu, Radio France Internationale, Radio Free Europe/Radio Liberty Armenia Service, Shant TV, Sputnik Haber Ajansı ve Yerkir Media TV’den gazeteci ve muhabirler, program vesilesiyle Türkiye’ye ziyaretlerini gerçekleştirerek Türkiye basınını ve ülkede gazetecilik mesleğinin mevcut durumunu yerinde inceleme fırsatı buldular.

Programlarına 14. İstanbul Bienali mekânlarından biri olan Sebat apartmanındaki Hrant Dink’in Ofisi’ne yaptıkları ziyaretle başlayan gazeteciler, Agos Gazetesi ve Hrant Dink Vakfı’nın yeni yuvası Anarad Hığutyun Binası’na geçerek Vakıf ve Agos çalışanları ile bir araya geldiler. Program boyunca, CNN Türk, Cumhuriyet Gazetesi, Kanal D, Kanal 24, Star Gazetesi gibi gazete ve televizyonların haber odalarını ve stüdyolarını ziyaret ederek meslektaşları ile tanıştılar; basın kuruluşlarının yayın politikalarına, Türkiye basınının genel durumuna, Ermenistan’la ve ikili ilişkilerle ilgili haberlerin Türkiye basınına nasıl yansıdığına ve Soykırım teriminin medyada nasıl kullanıldığına dair Türkiyeli meslektaşları ile fikir alışverişinde bulundular. Gazete grubu ayrıca, Ankara’da Türkiye Büyük Millet Meclisi ziyaretleri sırasında, Parlamento Muhabirleri Derneği’yle buluşarak meclis muhabirlerinin faaliyetleri ve Türkiye’de basın özgürlüğü hakkında daha ayrıntılı bilgi edinme fırsatı buldular.

Bir haftalık program kapsamında, Aras Yayıncılık, Getronagan Lisesi, Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi, Kocamustafapaşa (Samatya) Surp Kevork Ermeni Kilisesi Mektebi ve Mezarlığı Vakfı’nı da ziyaret eden grup, Türkiye’deki Ermeni toplumunun faaliyetleri ve yaşadığı sorunlara dair birinci elden bilgi aldılar. Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Ermenistan Daimi Temsilcisi Arsen Avagyan’la yaptıkları görüşmede ise temsilciliğin görev alanı ve faaliyetleri hakkında bilgi edindiler. 

Türkiye’de arka arkaya yapılan genel seçimlerin ardından komşu ülkede siyasi ve toplumsal düzeyde ortaya çıkan dinamikleri ve tartışmaları bizzat yerinde gözlemlemek Ermenistan ve Diaspora’dan gazeteciler için son derece önemliydi. Bu çerçevede farklı siyasi partilerden temsilcilerle birebir görüşmeler yaptılar. Ankara’da Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Merkezi’nde milletvekilleri Sezgin Tanrıkulu ve Selina Doğan tarafından ağırlanan grup, ana muhalefet partisinin seçim programı, yeni anayasa, Türkiye-Ermenistan ilişkileri ve Diaspora’yla ilişkilere dair politikaları hakkında bilgi edindiler. Halkların Demokratik Partisi (HDP) Istanbul Milletvekili Garo Paylan ve HDP İstanbul İl Örgütü Eşbaşkanı Ayşe Erdem’le toplantı, gazetecilere genel seçimler, parti politikaları, Türkiye’de azınlıkların durumu ve Ermeni Soykırımı’nın yüzüncü yılı hakkında fikir alışverişi yaptılar. 

Ankara’da Dış İşleri Bakanlığı’nı ziyaret eden grup, Türkiye-Ermenistan ilişkileri üzerine çalışan uzman diplomatlar tarafından ağırlandı. Bakanlıkla gerçekleşen toplantı, gazetecilerin, 1915, Türkiye-Ermenistan kapalı sınırı ve Dağlık Karabağ ihtilafı konusunda görüş alış verişinde bulunmasına imkân verdi. Ankara ziyaretleri kapsamında, Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu ile de bir araya gelen grup, Ermenistan-Türkiye normalleşme sürecine ilişkin AB politika ve programlarının yanı sıra Türkiye'nin AB üyeliği, AB-Rusya ilişkileri, Suriye krizi gibi sorunları tartıştılar.

Gazeteciler ayrıca program kapsamında Türkiye’de çeşitli alanlarda faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşları ile bir araya gelme fırsatı buldular. Bağımsız seçim gözlemciliği yapan Oy ve Ötesi Derneği ile görüşen katılımcılar, Türkiye’de son seçimlerin organizasyonu ve yurttaşların seçim sürecine katılım deneyimleri hakkında bilgi aldılar. Bir diğer önemli toplantı ise, Ankara Emek, Barış ve Demokrasi Mitingi’ni düzenleyen kuruluşlarla yapıldı. Gazeteciler, bu görüşmede Türkiye’nin modern tarihindeki en ölümcül bombalı saldırıya uğrayan miting sonrası, düzenleyici kuruluşların barış idealleri ve mücadelelerini öğrendiler. Program katılımcılarının bazıları 2015 Uluslararası Hrant Dink Ödülü sahibi Kaos GL Derneği ile kısa bir toplantı gerçekleştirerek Kaos GL’nin Türkiye-Ermenistan sınırının açılması için yapmış olduğu çağrı ve çabalarla Türkiye’de LGBT hareketinin durumu hakkında bilgi aldılar. 

İstanbul’da 20-21 Kasım tarihlerinde Hrant Dink Vakfı tarafından Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul Bilgi Üniversitesi ve Sabancı Üniversitesi işbirliğiyle düzenlenen Yok Edilen Medeniyet: Geç Osmanlı ve Erken Cumhuriyet Dönemlerinde Gayrimüslim Varlığı başlıklı uluslararası konferansa katılan gazeteciler. programın son gününde DEPO İstanbul sergi mekanını ziyaret ederek Program Koordinatörü Asena Günal’dan merkezin faaliyetlerine, geçmiş, mevcut ve gelecek sergilerine dair detaylı bilgi aldı. Program sonunda, DEPO’da, Tarih Vakfı, Hakikat Adalet Hafıza Merkezi ve Helsinki Yurttaşlar Derneği temsilcileriyle bir araya gelen grup, ‘‘Türkiye’nin Yüzleşme Yolculuğunda 2015 ve Sonrası: Sivil Toplum Deneyimi’’ başlıklı bir yuvarlak masa toplantısı gerçekleştirildi. 

Fotoğraflar: Nar Photos


«Կարևորագույնը տեսանելի է հեռվից», Sputnik Armenia, 25/11/2015
Թուրք դիվանագետ․ Փակ սահմանի պատճառով «կորցնում ենք տնտեսական համագործակցության հնարավորությունը», Radio Liberty Armenia Servic, 24/11/2015
Թուրքական Cumhuriyet-ը 1915 թվականի ողբերգությունը Ցեղասպանություն է անվանում, Yerkir Media, 28/11/2015
Թուրքիայի ընդդիմությունը իշխանությանը մեղադրում է ԻՊ-ին աջակցելու մեջ, Azatutyun, 28/11/2015
Cumhuriyet and its Arrested Editor Can Dündar Covered the Armenian Genocide in Turkey, Panorama.am, 04/12/2015
Ջումհյուրիեթը և նրա ձերբակալված խմբագիրը գրում էին Հայոց ցեղասպանության մասին Թուրքիայում, Panorama.am, 04/12/2015
Մահիր Օզքան. Համշենի լեռներից, գետերից և ծովից լսվող ձայնը, Hetq, 14/01/2016
ՎԵՐՆԱՏՈՒՆ -VERNATUN /Mahir Ozkan, Public Radio of Armenia, 13/01/2016
Վերնատուն-Vernatun, Public Radio of Armenia, 11/01/2016
Raymond Kevorkian: Genocide recognition phase is over, time to pursue reparations, Panorama.am, 30/12/2015