Hrant Dink Vakfı tarafından yürütülen HDV Azınlık Hakları Akademisi, yüzyüze ve çevrimiçi olarak yapılan iki aşamalı programla tamamlandı. İlk olarak, 7-10 Haziran 2024 tarihlerinde İstanbul’da yapılan yüz yüze oturumlarda; azınlık kavramı, azınlık haklarının tarihsel gelişimi, uluslararası ve ulusal hukukta azınlık hakları, karşılaştırmalı azınlık politikaları ve savunuculuk mekanizmaları gibi konular ele alındı.
Akademinin ikinci aşaması, Eylül-Kasım 2024 döneminde, alanında yetkin sekiz uzmanın katılımıyla yapılan dört çevrimiçi oturumla devam etti. İlk oturumda, dil hakları konusu tartışıldı. Uluslararası hukukta dil hakkının kapsamı ve Türkiye’de anadil eğitimi ile ilgili yasal çerçeve değerlendirildi. İkinci oturumda, din, inanç ve vicdan özgürlüğü konuları işlendi. Uluslararası hukukta ve Türkiye’de din özgürlüğünün kapsamı, uygulamadaki sorunlar ve azınlık inanç gruplarının karşılaştığı zorluklar değerlendirildi. Üçüncü oturumda, kültürel miras ve mülkiyet hakları ele alındı. Gayrimüslim azınlıkların mülkiyet sorunları, azınlık vakıflarıyla ilgili hukuki süreçler ve kültürel mirasın korunmasına yönelik uygulamalar incelendi. Dördüncü ve son oturumda, etnik-dinî çatışmalar üzerine karşılaştırmalı bir perspektif sunuldu. Fransa, İngiltere ve İspanya’daki etnik çatışmaların tarihsel arka planı ve çözüm modelleri ele alınırken, Kürt meselesinin tarihsel dönüşümü ve güncel durumu tartışıldı.Akademinin sonunda katılımcılar, program boyunca edindikleri bilgiler ışığında bir bitirme yazısı hazırladı.
Akademiyi başarıyla tamamlayan katılımcılar, kurumları aracılığıyla HDV Azınlık Hakları Akademisi Hibe Programı’na başvurma hakkı kazandı. Dokuz başvurunun yapıldığı hibe programında, seçici kurulun değerlendirmesi sonucunda beş projeye destek verilmesine karar verildi. Farklı alanlardan gelen bu projeler, azınlık hakları alanında farkındalık yaratmayı ve savunuculuğu güçlendirmeyi amaçlıyor. Önümüzdeki dönemde hibe desteği kazanan projelere dair gelişmeler paylaşılmaya devam edecek.
Hibe almaya hak kazanan kurumlar ve projeleri:
Beyoğlu Üç Horan Ermeni Kilisesi Vakfı - Azınlık Hakları Bağlamında Cemaat Vakıflarının Tüzel Kişilik ve Mülkiyet Sorunları
GOLA Kültür Sanat ve Ekoloji Derneği - Taşlardan Söze, Laz Kültürünün İzini Sürmek
Küresel Değişim Derneği - Antakya Yerel Arapça Lehçesi Dil Kartları
Rengarenk Umutlar Derneği - Sur’da Toplumsal ve Mekansal Hafıza Yolculuğu
Sivil ve Ekolojik Haklar Derneği - Un Libro Avierto – Açık Kitap
Akademi mezunlarıyla 23 Ocak 2025 tarihinde yapılan çevrimiçi kapanış toplantısında hem sürecin değerlendirmesi yapıldı hem de akademinin tamamlanması kutlandı. Katılımcılar, azınlık hakları alanında edindikleri bilgileri ve akademinin kendi çalışmaları üzerindeki etkisini paylaşarak deneyimlerini aktarma fırsatı buldu.
Bu proje Avrupa Birliği tarafından finanse edilmektedir.