İstanbul Çocukevi ve Tuzla Çocuk Kampı (namıdiğer 'Kamp Armen'), Anadolu'dan İstanbul'a gelen kimsesiz, yoksul çocuklar için yalnızca birer yuva olmakla kalmamış, onlara, 'yitip gitme' tehlikesine karşı, hayata kimlikleriyle tutunup geleceğe yürüme imkânı sunmuştu. Kamp Armen'e Giden Yol, Çocukevi'nin ve Kamp Armen'in kuruluşundan kapatılışına uzanan çeyrek yüzyıllık bir süreci, bu özverili ve kolektif çabanın başmimarı olan Hrant Güzelyan'ın sade ve samimi üslubuyla aktarıyor. Güzelyan, 'artakalanların hikâyesi'ni anlattığı bu otobiyografik çalışmayla, Türkiye'nin yakın tarihinin gizli kalmış noktalarından birine ışık tutuyor.
Bazen, komşulardan bazıları yürüyüşe çıktıklarında, içeri girme hakları olmamasına rağmen grupça gelir, bize selam verme bahanesiyle kampı gezerlerdi. Genellikle "Bu çocuklar nereden geldiler?", "Burada Ermenice mi öğreniyorlar?" gibi sorular sorarlardı. Salonun demir kapısının üzerine, binanın tam alnına yerleştirdiğimiz o kocaman, rengârenk harflerle yazılmış tabelayı dikkatle incelerlerdi:
'ARMENAKLAR, ARMENUHİLER
KAMP ARMEN’E HOŞGELDİNİZ'
Bu satırları bir cumartesi günü, kartonlardan kestiğim harflerle hazırlamıştım. Ertesi sabah, Getronagan Korosu sahil yolundan kampa gelecekti. Koro üyeleri, salona doğru yürüdükleri sırada bu yazıyı göreceklerdi. O yazı senelerce orada durdu; ta ki Gayrettepe Emniyet Müdürlüğü binasında beş kişi, bana gözlerim kapalı halde işkence edene dek...
Hrant Güzelyan 16 Haziran 1921’de İstanbul’da doğdu. Gedikpaşa Ermeni Protestan Kilisesi’nin ilkokuluna gitti. Öğrenme arzusuyla dolu olsa da, ekonomik nedenlerden ötürü iş hayatına atılmak zorunda kaldı. Ekim 1941’den itibaren iki yıl boyunca Türkiye ordusunda zorunlu askerlik yaptı. Askerlik hizmetinden sonra tornacılık mesleğini öğrenip, bir arkadaşıyla atölye açtı. 1950-1960 yılları arasında İstanbul Belediyesi Konservatuarı Korosu’nun profesyonel üyesi oldu. Bu yıllar boyunca Gedikpaşa Ermeni Protestan Kilisesi’nde de faaliyetler yürüttü. İstanbul Çocukevi’nin somut bir gerçeklik kazandığı 1957 yılı, Hrant Güzelyan için bir dönüm noktasıdır. Çocukevi, İstanbul’u terk edeceği yıl olan 1982’ye kadar, hayatının merkezinde oldu. 1976’da Kamp Armen’de, kendisine bir suikast girişiminde bulunuldu. Güzelyan, şans eseri hayatta kaldı. 1981’de tutuklandı. Sekiz buçuk ay boyunca hapishanede tutulup, ağır sorgulara çekildi, işkencelere maruz kaldı. İngiltere ve Almanya’nın üst düzey mevkilerinden gelen müdahaleler sonucu serbest bırakıldı. 1982’de Marsilya’ya (Fransa) taşındı ve hayatını kaybettiği tarih olan 6 Ekim 2007’ye kadar Fransa’da yaşadı.
- Kitabnı adı
- Kamp Armen'e Giden Yol
- Alt başlık
- Artakalanların Hikâyesi
- Özgün adı
- Bolso Badenagan Dunı: Mınatsortatsi Duntartsi Badmutyun Mı
- ISBN
- 9786056601132
- Fiyat
- 150 TL
- Sayfa sayısı
- 120
- En
- 150 mm
- Boy
- 210 mm
- Ağırlık
- 170 gr
- Baskı
- 1. baskı - Şubat 2016
- Dil
- Türkçe
- Yazar
- Hrant Güzelyan
- Çeviri
- Sevan Değirmenciyan
- Yayıma hazırlayan
- Dença Kartun
- Kapak tasarımı
- Sera Dink
- Sayfa düzeni
- Erge Yeksan
- Dizin
- Murat Gözoğlu
- Baskı
- Mas Matbaacılık
Bu kitabı Türkçeye çevirip yayımlamamıza izin veren Sayın Yervant Kasuni ve Yakındoğu Ermeni Protestan Kiliseleri Birliği ile İngilizce basımda yer alan fotoğrafları bizimle paylaşan Amerika Ermeni Misyonerler Birliği’ne teşekkür ederiz.
Açık Toplum Vakfı’nın katkılarıyla…
- Sunuş
- Davacıyım ey insanlık!..
Hrant Dink - Ermenice orijinal basıma önsöz.
Yervant H. Kasuni - Hrant Güzelyan’a dair
Yervant H. Kasuni - Arkaplan
- Askerlik yılları
- İlk adımlar
- Çocukevi’nin kuruluşu
- Kamp Armen
- Artakalanlar: Varto Ermeni Aşireti’ne bir ziyaret
- Neden bu kitap?
- Çocukevi’nden ve Kamp Armen’den kesitler
- Fotoğraflar
- Çocukevi’nin kapanma sebepleri
- Dizin