İstanbul Modern Sanat Müzesi, İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı ve HAYCAR Mimarlar ve Mühendisler Dayanışma Derneği’nin işbirliğiyle “Batılılaşan İstanbul’un Ermeni Mimarları” adlı bir sergi düzenlendi. İstanbul’un şekillenmesinde rolü olan Ermeni mimarların katkılarını ortaya koyan sergi, günümüzde büyük ölçüde unutulmuş mimarları yapıtlarıyla birlikte yeniden hatırlıyor. 8 Aralık 2010’da bir basın toplantısı ve açılış kokteyli yapıldı. Altı yüze yakın davetlinin katılımıyla gerçekleşen açılış kokteylinde İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı adına Şekip Avdagiç, İstanbul Modern Sanat Müzesi adına Levent Çalıkoğlu, Hrant Dink Vakfı adına Rakel Dink ve sergimizin küratörü Mimar Hasan Kuruyazıcı birer konuşma yaptı.
İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti etkinlikleri kapsamında gerçekleştirilen sergide; 19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başında İstanbul’da yaşamış ve çoğu artık hatırlanmayan 40 Ermeni mimarın yaşam öyküsü, binaların tarihçesi, ve 100’ü aşkın binanın fotoğrafı yer alıyor. Hasan Kuruyazıcı’nın, Kurtuluş, Pangaltı, Taksim, Cihangir, Tarlabaşı, Tünel, Galata, Eminönü ve Mahmutpaşa’da sokak sokak gezerek yaptığı taramalarla oluşan sergi, İstanbul’un mimari çehresinin Batılı anlamda değişmesinde Ermeni mimarların oynadığı rolü gözler önüne seriyor.
Serginin amacı, İstanbullulara yaşadıkları şehrin tarihiyle ilgili bilgi sunarak; mimarlar, sanat tarihçileri, mimarlık öğrencileri, arkeologlar ve sosyal bilimler alanında çalışanlar için yeni bir kaynak oluşturmak. Fotoğrafların yanı sıra ziyaretçiler, metinleri Saro Dadyan tarafından hazırlanan ses sistemi sayesinde binalar ve mekânlar hakkında bilgi edinme fırsatını da buldu. Sergide ayrıca iki kısa film yer alıyor. Kısa filmlerden ilki Gökhan Bulut ve Reşat Fuat Çam tarafından çekilen Balyan Ailesi tarafından inşa edilen Beşiktaş’taki Marukyan Okulu’nu konu alan “Bir Şato’nun İntibaları”, diğeri ise Ümit Kıvanç tarafından çekilen Ermeni mimarlara ait İstanbul’daki camileri konu alan “Yadigâr.” Sergi kapsamında, “İstanbul’un Ermeni Mimarları” konulu bir de panel düzenlendi. Hasan Kuruyazıcı’nın moderatörlüğünde gerçekleşen panelde Edhem Eldem, Afife Batur, Ahmet Ersoy, Elmon Hançer dönem mimarisi, Ermenilerin rolü ve tarihi nasıl okumak gerektiği konularında sunumlar yaptı.
Sergi kapsamında, yine bu mimarlara ait binaları dolaşmak için Elmon Hançer rehberliğinde turlar düzenlendi.
Tasarımını Erkal Yavi’nin yaptığı sergide yer alan binaların fotoğraflarını Gökhan Tan, Kamil Yılmaz, Görkem Kızılkayak, Galata Fotoğrafhanesi’nden Sibel Günak, Özgür Bali, Bahar Gökten, Tanla Özuzun, Burak Kara, Beril Gür, Anıl Çizmeci, Umur Çolgar, Tuba Kılıç, Damla Yedisan, Semra Yeşil, Grid Collective’ten Burak Gölge, Duygu Tozduman, Sera Dink ve Tevfik Rıza Gözlükçü çekti.
İstanbul Modern’de 9 Aralık 2010 – 9 Ocak 2011 tarihleri arasında açık kalan serginin 2011 yılı içinde farklı şehirleri dolaşması amaçlanıyor.