Hrant Dink Vakfı’nın, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul Bilgi Üniversitesi ve Sabancı Üniversitesi işbirliğiyle düzenlediği 'Yok Edilen Medeniyet: Geç Osmanlı ve Erken Cumhuriyet Dönemlerinde Gayrimüslim Varlığı' başlıklı bilimsel toplantı 20-21 Kasım 2015 tarihlerinde yoğun katılımla Boğaziçi Üniversitesi Albert Long Salonu’nda yapıldı. Geç Osmanlı ve Erken Cumhuriyet dönemlerinde uygulanan imha ve Türkleştirme politikaları ile tasfiye edilen gayrimüslim varlığı tarihinin disiplinlerarası bir perspektifle incelendiği toplantının açılış konuşmalarını Hrant Dink Vakfı Başkanı Rakel Dink, Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Gülay Barbarosoğlu, İstanbul Bilgi Üniversitesi Rektörü Mehmet Durman ve Sabancı Üniversitesi Rektörü Nihat Berker yaptı.

Toplam 11 ülkeden, 29 bilim insanının katıldığı toplantıda 27 adet tebliğ sunuldu. Vakfın bu kapsamda beşinci konferansı olan 'Yok Edilen Medeniyet: Geç Osmanlı ve Erken Cumhuriyet Dönemlerinde Gayrimüslim Varlığı'nın tebliğleri kitaplaştırılarak araştırmacıların bilgisine sunulacak.

1. GÜN


Açılış Konuşmaları - Rakel Dink, Gülay Barbarosoğlu, Mehmet Durman, Nihat Berker

Panel I: "Tarihsel Arkaplan"

Oturum Başkanı Ayhan Aktar 

Abdülhamit Kırmızı 'Son Dönem Osmanlı Bürokrasisinde Çalışan Ermenilerin Toplumsal ve Ekonomik Kökenleri'

Mustafa Erdem Kabadayı / Berkay Küçükbaşlar 'Kaybolan Toplumlar, Kaybolan Meslekler: Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Etnik-Dinî İşbölümü'

Nilay Özok Gündoğan 'Devlet, Toprak Sahipleri ve Ortakçılar: Palu’da Toplumsal Şiddetin İktisadî Kaynakları, 1840-1870'



Panel II: "İşgücü Hareketleri ve İktisadî Faaliyet"

Oturum Başkanı Ahmet İnsel

Jelle Verheij  ‘1890’larda Taşradan İstanbul’a Ermeni Göçü: Göçmen Profili’

Sinan Dinçer  ‘Ermeni Göçmen Dayanışma Ağlarının Oluşumu ve Çöküşü’

Panel III: "Belirli Bölgeler ve Gruplar - I"

Oturum Başkanı Edhem Eldem 

Zeynep Kezer 'Yok Olan Bir Çevre: 1915 Sonrasında Harput ve Çevresinde Endüstriyel ve ziraî Yapıların Değişimi'

Elçin Macar ‘Kilikya Ermeni Katolikosluğu’nun Adana-Kozan’da (Sis) El Konan Mülkleri’

Caroline Mesrobian Hickman 'Afyon Karahisar’da Ermenilerin İktisadî Hayattaki Yeri, 1875-1925'


Panel IV: "Belirli Bölgeler ve Gruplar - II"

Oturum Başkanıı Ayşe Kadıoğlu 

Eyal Ginio 'Boykot ve Dışlama: Balkan Savaşı Sonrasında Dimetoka’da Cemaatler Arası İlişkiler'

Giordano Altarozzi / Iulia Alexandra Oprea 'Anlatılmayan Tarihler-Hikâyeler: Son Levantenlerin Toplumsal ve Dinî Yaşamları'

Dimitris Stamatopoulos Hayatta Kalma Stratejileri: 'İşgal İstanbulu’nda Avukat Vladimir Mirmiroğlu ve İstanbul Rum Burjuvazisi (1919-1922)'



2. GÜN

Panel V: "Kişisel Hikâyeler ve Aile Hikâyeleri"

Oturum Başkanı Leyla Neyzi

Oya Gözel Durmaz 'Tehcirde Bir Ermeni Tüccarın Hikâyesi: İbranosyan'

Jonathan Conlin “Biz, ülkenin en sadık tebaası ve dostları”: Gülbenkyan Ailesi ve Osmanlı’nın/Türkiye’nin İktisadî Gelişimi, 1850-1930'

Sezai Balcı 'Giresun’da Rum Burjuvazinin Yükselişi ve Giresun Belediye Başkanı Kaptan Yorgi Konstantinidi Paşa'


Panel VI: "Hukuki ve Dinî Baskı"

Oturum Başkanı Bülent Bilmez

Mehmet Polatel 'Ermenilerin El Konan Mallarının İadesine İlişkin Tartışmalar ve Düzenlemeler (1908-1912)'

Hilmar Kaiser '1915’te Ermenilerin 'Menkul' Malları'

Anush Hovhannisyan 'Ermeni Mallarının El Değiştirmesinde zorla Müslümanlaştırma Mekanizması: Aşağıdan Tarih'

Hamit Bozarslan 'Ermeni ve Yahudi Soykırımlarında İktisadî Yağma ve Demografik Homojenleşme Projeleri Üzerine Bir Yorum'


Panel VII: "Talandan Sonra"

Oturum Başkanı Ayfer Bartu Candan

Ümit Kurt 'I. Cihan Harbi Sonrası Emval-i Metruke’nin İadesi Süreci: Cebel-i Bereket Sancağı Örneği'

Ellinor Morack “Bilfiil sahipsiz kalmış”: Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin Emval-i Metruke Kanunu Görüşmelerinde Metin ve Altmetin, 1921-22'

Emre Eldem 'Mardin’de Emval-i Metruke’nin Dağıtılması: 1935-36 Ulus Sesi Gazetesi İlanları Üzerinden Bir Okuma'

Oktay İnce 'Sinanköy Toprak Mücadelesi: Ermeni ferağı ve Cumhuriyet’in feodalitesi'

Nevzat Onaran 'Mülkiyetin Türkleştirilmesi ve İade ya da Tazmin'


Panel VIII: "Kültürel Kayıplar"

Oturum Başkanı Suavi Aydın

Ümit Eser “Bizce Hiçbir Kıymeti Olmadığı Anlaşılan Eşya”: Erken Cumhuriyet Döneminde Bir Kilisenin Mülkiyeti Üzerine Tartışma, 1922-1950'

Francesca Penoni '20. Yüzyıl Başında Kayseri ve Çevre Köylerde Ermeni Dinî Mimarisinin Yok Edilmesi'

Fırat Güllü 'Geç Osmanlı ve Erken Cumhuriyet Döneminde Ermenilerin Türkçe Tiyatro faaliyetlerinden Tasfiyesi'

Stefani Kundakjian 'Kanlı-Canlı nakit Varlık’: Geç Osmanlı ve Erken Cumhuriyet Döneminde Ermeni Kadınların ve Çocukların Değeri'


Genel Değerlendirme ve Tartışmalar: Cengiz Aktar



Yoğun ilgi gören ve www.hrantdink.org adresinden de Türkçe ve İngilizce canlı yayınla izlenen konferansın tebliğleri, 2017 yılında kitaplaştırılacaktır.