Nikopolis ya da Kolonia olarak bilinen Şebinkarahisar (Şabin Karahisar), Osmanlı İmparatorluğu’nun Sivas vilayetine bağlı antik bir kale şehirdi. Bugün ise Türkiye Cumhuriyeti’nin Karadeniz Bölgesi’nde yer alan Giresun ilinde bir ilçedir.

20. yüzyılın başlarında 20 bin nüfuslu Şebinkarahisar’da 8 bin Ermeni yaşamaktaydı. Türkiye Kültür Varlıkları Haritası'nda, Şebinkarahisar’a kayıtlı yedi okul, yedi kilise, iki manastır olmak üzere 16 yapı bulunmaktadır.

Surp Asdvadzadzin (2016)

Bu yapılar arasında en anıtsal olanı Surp Asdvadzadzin Kilisesi'dir. Sözü edilen yapıya http://turkiyekulturvarliklari.hrantdink.org/place/28_017 linki üzerinden ya da haritada Giresun/Şebinkarahisar’daki Ermeni kiliselerini aratarak ulaşabilirsiniz. Bu kilise, 1274 yılında inşa edilmiş olup Surp Stepanos Nakhavga adıyla da bilinmekteydi. Kilise, 1885 yılında şehrin ileri gelen ailelerinden Tevekelyan’ların işlettiği fırın dükkanı yakınlarında çıkan yangın sebebiyle tamamen yanıp kül olmuştur. Yedi yıl sonra ise halk, iki katlı bir yapı olarak on sekiz oymalı pencere, çan kulesi ve gümüş haçıyla birlikte kiliseyi yeniden inşa etmiştir. Bu kilisede1 gerçekleşen ayinlere ise üç binden fazla insan katılmaktaydı.

Hushamadyan.com adresinde Şebinkarahisar üzerine kapsamlı bir aile (Kibaryan) arşivi bulunmaktadır. Kibaryan arşivine buradan ulaşabilirsiniz.

Şebinkarahisar'da Ermeni papaz, Vramşabuh Kibaryan (Houshamadyan arşivinden)

Şebinkarahisar Ermenilerinin bir diğer önemli ismi, şehrin bir caddesine2 de ismini veren ünlü fotoğraf sanatçısı Ara Güler’dir. Aşağıda, Ara Güler’i Şebinkarahisar doğumlu babası ile birlikte görüyoruz. İkilinin arkasında ise Şebinkarahisar Kalesi’nin de bulunduğu ünlü Şebinkarahisar kayası görülmekte.

Ara Güler ve babası

1. Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան (Dictionary of Armenia and Neighboring Areas Location Names). Թ.Խ. Հակոբյան, Ստ.Տ. Մելիք-Բախշյան, Հ.Խ. Բարսեղյան։ Երեւանի Համալսարանի Հրատարակչություն, Երեւան, 1998։

2. Ara Güler kendi caddesinin açılışını yaptı: http://www.ntv.com.tr/turkiye/ara-guler-kendi-caddesinin-acilisini-yapti,ud0Dobe_6EOFLlU4ZLeS3g