Hrant Dink Vakfı’nın hayata geçirdiği KarDes: Çokkültürlü Hafıza Turları Rehberi mobil uygulaması,  İzmir’den yeni bir hafıza turu ekledi. Yeni eklenen Frenk Mahallesi turuyla kullanıcılar İzmir'in geçmişi ve çokkültürlü hayatını keşfedebilecek.

Frenk Mahallesi tur metinlerinin Türkçe seslendirmesini Jaklin Çatal yaptı. KarDes, İzmir’de çokkültürlü geçmişe sahip farklı semtlerden hafıza turlarını içeriğine eklemeye devam edecek.

Frenk Mahallesi

17. yüzyıldan itibaren İzmir’e gelen İtalyan, Fransız, İngiliz, Hollandalı ve diğer milletlerden Avrupalılar Kemeraltı'nın kuzeyindeki kıyı bölgesine yerleşti. Kurulan mahalle, Avrupalılar için kullanılan Frenk tabirinden hareketle, zaman içinde Frenk Mahallesi olarak tanındı.

Mahallede son moda kıyafetleriyle hanımlar ve beyler Avrupa butiklerini gezebilir, Kraemer Hotel’de Viyana birası içebilir ve Elhamra Tiyatrosu’nda operaya gidebilirdi. Kültürel ve ticari benzerliklerinden ötürü İzmir, Şark’ın Küçük Paris’i veya Doğu'nun incisi olarak anılırdı.

Rue Franc olarak bilinen Frenk Sokağı, mahallenin merkezi ve ana çarşısıydı. Sokak boyunca sıralanan mağazaların vitrinleri Avrupa’nın ve İmparatorluğun dört bir yanından gelen ürünlerle süslüydü. Sokak dar olduğu için at arabaları buraya giremez, Fasula Meydanı'nda beklerlerdi.

Ayios Yeorgios, Aziz Polikarp, Santa Maria ve Ayia Fotini mahalledeki kiliselerden bazılarıydı. Ayia Fotini’nin 1856'da inşa edilen 33 metre yüksekliğindeki görkemli çan kulesi, İzmir'in her köşesinden görünür ve çanının sesi çevre köylerden dahi duyulurdu.

1922 Yangını’nda Frenk Mahallesi’nin neredeyse tamamı yok oldu. Az hasar alan Ayia Fotini'nin çan kulesi ise dinamitle patlatıldı.

İmar planları ile düzenlenen yangın alanı, bugün İzmir’in sosyal ve kültürel merkezi sayılsa da eski çokkültürlülüğünü yitirmiş durumda.

KarDes nedir?

KarDes, İstanbul’un, Ankara’nın ve İzmir’in çokkültürlü mirasını ve çokkatmanlı yapısını keşfetmek isteyen kullanıcılar için Türkçe ve İngilizce dillerinde kişisel gezi rehberi olarak tasarlanmış bir mobil uygulamadır.

Bilinen semtlerin bilinmeyen mekânlarını görünür, hikâyelerini duyulur kılmayı hedefleyen KarDes, her biri ortalama iki saat süren 30’u aşkın hafıza turlarıyla farklı bölgelerin çokkültürlü geçmişlerini ortaya çıkarıyor. Kullanıcılar, semt turları ve belirli bir konu üzerinde seçilmiş durakların yer aldığı tematik turlarla şehirlerin alternatif tarih anlatılarına erişebiliyor. Buna ilaveten kullanıcılar 1000’e yakın cami, kilise, sinagog, okul ve mezarlık gibi yapılardan oluşan kültürel miras envanterini keşfedebiliyor.

Yok olmaya yüz tutan kentsel ve toplumsal hafızayı görünür kılmayı amaçlayan KarDes, farklı semtlerde yaşamış yada yaşamakta olan kişilerle yapılan sözlü tarih görüşmeleriyle, semtlerin hikâyelerini ve geçirdikleri dönüşümleri, bu mekânların sakinlerinden dinleme fırsatı sunuyor. KarDes, barındırdığı 70’e yakın sözlü tarih görüşmesiyle farklı semtlerdeki mekânların hikâyelerini dinamik bir anlatıyla sunuyor. 

KarDes mobil uygulamasını telefonlarınıza ücretsiz indirmek için tıklayın.