Yeni Bir Söylem ve Diyaloğa Doğru projesi kapsamında yapılan “Yaratıcı yöntemlerle yeni bir söylem (3): Mülteciliği fotoğraflamak” isimli çevrimiçi panel, 13 Kasım 2020 Cuma günü, saat 18.00’da düzenlendi. Moderatörlüğünü Gamze Toksoy’un yaptığı panelde Kalpesh Lathigra ve Serbest Salih ile görsel anlatılarda mültecilerin kurbanlaştırılarak sessizleştirilmesi ve hakim görsel anlatıyı kıran alternatif yöntemler üzerine konuşuldu.
Akademisyen Gamze Toksoy mültecilere dair kalıplaşmış görüntülerin medya yoluyla yaygın bir biçimde dolaşıma sokulduğunu ifade etti. Bu görüntülerin mültecileri özneleşmeyen, yardıma muhtaç kitleler konumuna soktuğu ve failleri anonimleştirip, görünmezleştirdiğini belirtti. Seyirciyi sorumluluğa davet eden, acıma ve hayırseverlik duygusunun ötesinde mültecilere varlık alanı tanıyan görsel üretim imkanlarının sorgulanması gerekliliğini vurguladı. Bu anlamda Kalpesh Lathigra ve Serbest Salih’in projelerinin hakim görme rejimi içerisinde mültecilerin temsiline dair alternatif oluşturduğunu belirtti.
Fotoğrafça Kalpesh Lathigra konuşmasına yıllar içinde dönüşen fotoğrafçılık anlayışını aktararak başladı. Kosova Savaşı sırasında gördüğü bir fotoğraf üzerine fark yaratma ve ödül kazanma arzusunun, yani fotoğrafçı egosunun dönüştüğünü ve bu durumun mültecilerin temsiline dair onu alternatif arayışlara ittiğini belirtti. Kendi benimsediği yaklaşımda karşılaştığı zorluk ve çelişkileri ve bunları nasıl aştığını anlatarak konuşmasına devam etti.
Fotoğrafçı ve Sirkhane Darkroom projesinin sorumlusu Serbest Salih’in mültecilerin temsiline dair hakim yaklaşımları eleştirerek başladığı konuşması teknik aksaklıklardan dolayı kesildi. Gamze Toksoy, mülteci çocukların kendi yaşamlarının yaratıcı kısımlarını gösterme imkanı sunan Darkroom projesinin hakim görsel alanın çerçevesini kırması açısından dikkat çekici olduğunu ifade etti.
Panelin videosu
