Yazılı basında 8-14 Temmuz 2019 haftasında nefret söylemi üreten üç haber seçildi. Suriyeliler, Yahudiler ve Sırplara yönelik nefret söylemi içeren bu örnekleri ve haklarında yazılmış analizleri aşağıda bulabilirsiniz.1


1.

Yeniçağ, 12 Temmuz 2019

Yeniçağ gazetesi, “Suriyeliler emeklilerin sırtından beslendi” başlıklı haberinde yer alan “Hükümet, emekliye vereceği hakkaniyetli zam parasıyla Suriyelileri besledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ‘Suriyelilere 37 milyar dolar para harcadık’ dedi. 37 milyar doların bugünkü kurdan karşılığı 212 milyar lira. Bu parayla 12 milyon emekliye aylık 738 lira zam yapabilir ve bunu 2 yıl süre ile ödeyebilirdi” ifadelerine konu olan varsayımdan hareketle, Türkiye’deki Suriyeli mültecilerin emeklilerin geçimine ortak olduğu yönünde bir çıkarımda bulunuyor. Haber, hiçbir kaynak göstermeksizin yer verdiği bilgilerle Suriyeli mültecilerin varlığını bir ‘ekonomik tehdit’ olarak işaretliyor ve kimliği hedef gösteriyor.


2.

Yeni Konya, 12 Temmuz 2019

Yeni Konya gazetesinin, “Yahudi zeytin ağaçlarını yaktı” başlıklı haberinde, Batı Şeria’da bir grubun Filistinlilere ait tarım arazilerini ateşe verdiği iddiası konu ediliyor. Haber başlığında yapılan kimlik vurgusuyla, habere konu edilen olayın sorumluluğu Yahudilere mal ediliyor ve Yahudi kimliğine yönelik düşmanlık körükleniyor.


3.

Diriliş Postası, 11 Temmuz 2019

Diriliş Postası gazetesinin “Avrupa’nın göbeğinde soykırım! Dinmeyen acı: Srebrenitsa” başlıklı haberinde Srebrenitsa katliamının yıl dönümü konu ediliyor. Haberdeki “8 bin 372 Boşnak, Sırp katiller tarafından katledildi” ifadeleri ve “SIRPLAR’IN KUCAĞINA ATILDILAR!” arabaşlığıyla yaşanan katliamın mesuliyeti tüm Sırplara mal ediliyor. Haber böylece, Sırp kimliğini şiddet ve katliamla ilişkilendirirken, Sırplara yönelik düşmanlık algısını pekiştiriyor.


1. Nefret söylemi odaklı sistematik medya izleme çalışması kapsamında, tüm ulusal gazeteler ve sayısı 500’ü bulan yerel gazete önceden belirlenen anahtar kelimeler üzerinden (ör. hain, dönme, mülteci, Hıristiyan, Yahudi, bölücü vs.) medya takip merkezi aracılığıyla taranıyor. Bu anahtar kelimeleri içeren haber ve köşe yazıları günlük olarak okunuyor (gazetelerin hafta sonu baskıları hariç) ve nefret söylemi içeren yazılar tespit ediliyor. Esas olarak ulusal, etnik ve dini kimlik temelli nefret söylemine odaklanılırken cinsiyetçi ve homofobik/transfobik söylemler de tarama kapsamına alınıyor.