Yazılı basında 14-30 Eylül 2020 tarihleri arasından, gündemle ilişkili şekilde nefret söylemi içeren haber ve köşe yazıları seçildi ve eleştirel söylem analizi yöntemiyle incelendi. .1


1.

Yeni Konya, 20 Eylül 2020

Yeni Konya gazetesinin haberinde, BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisinin raporuna göre İsrail devletinin Filistinlilere ait 500’den fazla evi ruhsatsız olduğu için yıktığından bahsediliyor, ancak haber başlığının “Yahudi, 500’den fazla evi yıktı” olması tüm Yahudileri içine alan bir genelleme ile Yahudileri şiddet faili olmakla itham ediyor, bu kimliğe yönelik olumsuz algıyı ve düşmanlığı pekiştiriyor.


2.

Bursa Sancak, 28 Eylül 2020

Bursa Sancak gazetesinin “Ermenileri Yunanistan eğitmiş” başlıklı haberinde, Ermenistan özel harekat birimlerinin Yunanistan’da eğitildiği iddiasına yer veriliyor. Haberde bu iddia başlıkta “Ermenileri Yunanistan eğitmiş” ifadesiyle yer verilerek, Ermeni kimliğinin tüm paydaşları hedef gösteriliyor.


3.

Bursa Olay, 25 Eylül 2020

Bursa Olay Gazetesi’nin “ÇİN İŞKENCESİ” başlıklı haberinde, Çin devletinin Müslüman Uygur Türklerini gözaltına aldıkları kamp inşaatlarının yapıldığına dair iddialar yer alıyor. Haberin balığının “Çin İşkencesi” olması tüm Çin halkına karşı olumsuz bir algının yaratılmasına sebep oluyor ve Türkçe’de kullanılan bu ırkçı deyime yapılan göndermeyle, Çinlilere yönelik ırkçılık pekiştiriliyor.


4.

Yeni Akit, 30 Eylül 2020

Yeni Akit gazetesinin “Ermeni PKK’ya sarıldı” başlıklı haberinde, Ermenistan’ın Azerbaycan’la savaşması için “300 PKK/YPG’liyle” anlaştığı iddiasına yer veriliyor. İddia, haber başlığına Ermeni kimliğine yapılan vurguyla çekilerek, bu kimliğin tüm paydaşları mesul tutuluyor ve Ermeniler hakkında düşmanlık algısı pekiştiriliyor.


5.

Yeni Mesaj, 28 Eylül 2020

Yeni Mesaj gazetesinin “Ermeniler yine azıttı” başlıklı haberi, Karabağ’da yaşananları konu ediyor. Haber başlığında geçen “Ermeniler yine azıttı” ve haber metninde geçen “Dağlık Karabağ'da Azerbaycan ordusu ile Ermeni teröristler arasında yoğun çatışmalar yaşanıyor. Azerbaycan ordusu 6 köyü Ermeni işgalinden kurtardı” ifadeleriyle, Ermeni kimliği şiddet ve terörle ilişkilendiriliyor, Ermeniler düşmanlaştırılıyor.


6.

Takvim, 28 Eylül 2020

Takvim gazetesinin, “Ayak altında dolaşmayın” başlıklı haberinde geçen, “Bölgemize göz diken sömürgeci kafa, Türk’ün gücünü görünce kaçtı. Geriye Yunan, Rum, Ermeni gibi kuklaları kaldı. 83 Milyon haykırdı: Ezer geçeriz” “Batı, güçlenen Türkiye’yi kıskandı. Irak’tan Suriye’ye sonra Doğu Akdeniz’de maşalarını karşımıza çıkardı. Şimdi de Ermeniler’i Azerbaycan’a saldırttı” ifadeleri ile, Yunanları, Rumları ve Ermenileri ‘kukla’ olarak konumlandırırken hedef gösteriyor, tüm Ermenileri şiddetle ilişkilendiriyor. Haber bütünüyle, Yunan, Rum ve Ermeni kimliklerini “Türkiye’nin karşısında” olarak işaretliyor ve bu kimlikleri düşmanlaştırıyor.


7. 

Diriliş Postası, 21 Eylül 2020

Diriliş Postası gazetesinin haberinde, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev’in “Türkiye’den gelen destek mesajları bizi çok memnun etti; onları korkuttu. Kardeşliğin, güç birliğinin kökleşmesi, gelişmesi Ermenistan’ı korkutuyor” ifadesi çarpıtılarak, başlığa devletler değil ulusal kimliklere yapılan referanslarla, “Türk ve Azeri birliği Ermeni’yi korkutuyor” şeklinde taşınıyor. Böylece, başlıkta geçen 3 kimlik arasında düşmanlık algısı oluşturuluyor.


8.

Türkiye, 23 Eylül 2020

Türkiye gazetesinin, “Rumların şımarıklığı çözüme engel” başlıklı haberinde, Doğu Akdeniz'deki polemiklere ilişkin ifadenin başlığa tırnaksız olarak taşınması ve “şımarıklık” kelimesinin sarı vurgu ile öne çıkarılması Rum kimliğine yönelik aşağılayıcı bir duygu barındırarak kutuplaşma yaratıyor.


9.

Bölge Gazetesi, 23 Eylül 2020

Bölge Gazetesi’nin “NE OLUYOR BU SURİYELİLERE” başlıklı haberinde, Adana’da öldürülen ve kaçırılan iki kişinin Suriyeli olması ve failler hakkında bilgi olmamasına rağmen haber başlığında maktulün ve kurbanın kimliğine yapılan vurguyla, zanlının Suriyeli olduğu ve Suriyelilerin hep suçla ilişkilendiği algısı yaratılarak Suriyelilere karşı olumsuz algı pekiştiriliyor.


1. Nefret söylemi odaklı sistematik medya izleme çalışması kapsamında, tüm ulusal gazeteler ve sayısı 500’ü bulan yerel gazete önceden belirlenen anahtar kelimeler üzerinden (ör. hain, dönme, mülteci, Hıristiyan, Yahudi, bölücü vs.) medya takip merkezi aracılığıyla taranıyor. Bu anahtar kelimeleri içeren haber ve köşe yazıları günlük olarak okunuyor (gazetelerin hafta sonu baskıları hariç) ve nefret söylemi içeren yazılar tespit ediliyor. Esas olarak ulusal, etnik ve dini kimlik temelli nefret söylemine odaklanılırken cinsiyetçi ve homofobik/transfobik söylemler de tarama kapsamına alınıyor.