Hrant Dink Vakfı bünyesindeki ASULİS Dil, Diyalog, Demokrasi Laboratuvarı’nın düzenlediği 'Hakikati aramak: Yanlış bilgilendirmeyle mücadele yöntemleri' başlıklı panel, 20 Haziran 2018'de Anarad Hığutyun Binası Havak Salonu’nda yapıldı. Gazeteci Işın Eliçin’in moderatörlüğünü üstlendiği panel, journo.com.tr editörü, akademisyen Orhan Şener ve Doğruluk Payı Dijital Operasyonlar koordinatörü Denizcan Sarı’nın katılımıyla yapıldı.

Söyleşinin videosu

Işın Eliçin’in açılış konuşması ardından söz alan Orhan Şener, post-gerçek kavramının doğrudan yalanla ilgili bir kavram olmadığını, yarım doğruları veya söylenmemiş hakikatleri de kapsadığını belirtti. Post-gerçek döneminde yalandan ziyade hakikatin önemini yitirmiş olduğunu dile getiren Şener, hakikatlere dayalı rasyonel tartışma zemini üzerinde yükselen bir siyasal alanın yerini daha çok kimliklerin, pozisyonların ve kabileciliğin dominant olduğu farklı bir tür siyasetin aldığını söyledi. 2016’da post-gerçek kavramının Oxford Dictionaries tarafından yılın kelimesi seçilmesine değinen Orhan Şener, Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği’nden çıkma sürecinde yürütülen Brexit kampanyalarının ve Amerika Birleşik Devletleri’nde Donald Trump’ın yürüttüğü seçim kampanyasının bu kavramın çok daha konuşulur hale gelmesindeki rolünü anlattı. Son olarak, Orhan Şener, dijital mecralara atfedilen yeni kamusal alanın vasfını yitirerek rasyonel bir zeminden uzaklaştığını ve post-gerçek dönem dediğimiz noktaya geldiğimizi belirtti.

İkinci konuşmacı Denizcan Sarı, 90’lı yılların ortasından itibaren ABD’de örnekleri görüleye başlayan bir politik denetim eylemi olan ve siyasetçilerin söylemlerini veri bazlı olarak inceleyen platformlarla birlikte hayatımıza giren ‘fact checking’ kavramına değindi. Doğruluk Payı’nın kuruluş hikayesinden bahseden Denizcan Sarı, platformun 2013’te Gezi eylemleri ile birlikte ana akım medyaya karşı duyulan güvensizlik, medyada ifade özgürlüğünün daralması ve sahte bilgilerin medyada yer bulması üzerine 2014 yılında kurulan bir inisiyatif olduğunu paylaştı. Siyasetçilerin söylemlerinin veri ve bağlam uyumunu incelediklerini dile getiren Sarı, bu verilerin analizlerini platform üzerinden paylaşarak söylemlerin doğruluk payını kamuoyu ile paylaşmaya çalıştıklarını belirtti.