Թուրքիայում, Հայաստանում և Սփյուռքում ապրող դիարբեքիրցի հայերի մասին աշխատության շրջանակներում ընդհանուր առմամբ 81 հոգու հետ ենք հանդիպել, որոնցից 22-ը՝ Ստամբուլում, 16-ը՝ Դիարբեքիրում, 9-ը՝ Լիբանանում, 9-ը՝ Նյու Յորքում, 7-ը՝ Մոնրեալում, 4-ը՝ Տորոնտոյում, 4-ը՝ Լոս Անջելեսում, 4-ը՝ Երևանում, 3-ը՝ Նյու Ջերսիում։ Հանդիպումները եղել են 41 կնոջ և 40 տղա մարդու հետ։ Նրանց թվում կան մարդիկ, որոնք հայկական ինքնությամբ են ապրում, մուսուլման են դարձել, հետո կրկին ընդունել հայկական ինքնությունը կամ փորձում են վերադառնալ, կամ իրենց և՛ մուսուլման, և՛ հայ են համարում:
Այս աշխատությունը նաև Դիարբեքիրի հայերի մշակութային գոյությունը նորից պատկերացնելու, վերականգնելու նախաձեռնություն է։ Այդ պատկերացման ու վերականգնման փորձերի տեսանկյունից մեծ կարևորություն ունի մինչև 1980-ականները գործող, բայց հետևորդների պակասի հետևանքով փլատակների վերածված Սուրբ Կիրակոս հայկական եկեղեցին, որը ոչ վաղ անցյալում Դիարբեքիրի քաղաքապետարանի և հայկական կազմակերպությունների համագործակցությամբ վերականգնվեց ու վերաբացվեց։ Այս գիրքը կորած հիշողության ծովի փոքր կաթիլներից մեկն է։
Առաջաբանը՝ Ալի Բայրամօղլուի 

«Խոսում են Դիարբեքիրի հայերը» գրքում տեղ գտած պատմությունները կարդալիս ակամայից բանավոր պատմության տարբեր նրբությունների մասին էի մտածում։ Այստեղ կան կյանքի պատմություններ, որոնք կարդացողի շադրությունը հրավիրում են ճշմարտությանը, զգացմունքները վեր են դասում բազմաշերտ ուժից և իշխանությունից և այդ հին քաղաքի, բոլորի, ամեն ինչի վրայից մեզ վրա քամահրական հայացք նետում։ Ինչպես «Լռության ձայնը» շարքի առաջին հատորում, այնպես էլ այստեղ անհնար է չզգալ Դիարբեքիրի՝ մեզ հաղորդած զգացմունքային ծանրությունը։ Այսօր դեռ քաղաքներ ունենք, որ պահպանել են իրենց բնիկ ինքնությունը։ Երբ Դիարբեքիրի հայերն են խոսում, մարդ ակամայից միտք է անում տարիների գաղտնիքների մասին, որ քաղաքի պարիսպներից դուրս են գալիս ու մեզ այցելում։
Վերջաբանը՝ Արզու Օզթուրքմեն

Սեղմեք այստեղ՝ գրքի թուրքերեն տարբերակի համար («Diyarbakırlı Ermeniler Konuşuyor»)։
Սեղմեք այստեղ՝ գրքի անգլերեն թարգմանության համար («Diyarbakır's Armenians Speak»)։