Yazılı basında 3-9 Nisan 2017 haftasında, nefret söylemi üreten beş haber seçildi. Yahudiler, Ermeniler, Hıristiyanlar, Gayrimüslimler, Afganlar, Iraklılar, Suriyeliler ve Yunanlara yönelik nefret söylemi içeren bu örnekleri ve haklarında yazılmış analizleri aşağıda bulabilirsiniz.¹

Ocak-Nisan 2017 döneminde, her hafta için derlenen nefret söylemi örneklerine ve haklarında yazılmış analizlere ulaşmak için tıklayınız.

1. Ali Aydoğan, “KİMLER DÜRÜST ERMENİ Mİ YAHUDİ Mİ?” başlıklı köşe yazısında “Yuh sizin Yahudi'yi öven aklınıza! Yuh sizin Ermeni esnafın doğrulunu anlatan dilinize, vicdanınıza, haysiyetinize… Yuh olsun... Ermeni dürüst, Türk sahtekar! Yahudi doğru, Müslüman yalancı öyle mi?” benzeri, yazı boyunca tekrarlayan ifadelerle, Yahudilerin ve Ermenilerin “sahtekar” ve “yalancı” olduklarına dair imalarda bulunarak onları itibarsızlaştırıyor. Ayrıca, “Müslümanları keserek etlerini yiyen gerçek yamyam Hıristiyanları, Yahudileri övmekten kurtulmamız lazım” sözleriyle, Yahudileri ve Hıristiyanları şiddetle ilişkilendirerek düşman olarak işaretliyor; okuyucuyu onlara karşı kışkırtıyor.

2. Diriliş Postası’nın “Sizin gâvurlar dilini yuttu” başlıklı haberinde, haberin başlığında, Türkiye’de Müslüman olmayan kimlikler için bir nefret ve aşağılama ifadesi olarak kullanılan ‘gâvur’ sözcüğü ile onlara yönelik düşmanlık algısını güçlendiriyor.

3. Eskişehir İstikbal gazetesinin, birinci ve iç sayfada “Mülteciler Huzur’da huzur bırakmadı” başlığıyla verdiği haberde, Eskişehir Huzur Mahallesi muhtarının açıklamaları aktarılıyor. Gazete, muhtarın Afgan, Suriyeli ve Iraklı mültecileri hedef alan sözlerini, “Mülteciler Huzur’da huzur bırakmadı” başlığıyla ve “Mahallenin yabancılarla dolduğunu söyleyen mahalle muhtarı Özaydın, ‘Her gün bir olay oluyor, tedirginiz’" spotuyla yeniden üretiyor ve onaylıyor. Böylece haber, mültecileri huzursuzluk kaynağı olarak konumlandırıyor; onlara yönelik ayrımcılığı ve yabancı düşmanlığını körüklüyor.

4. Star gazetesinin, birinci sayfada “EVET’ÇİYİ YUNAN’A BENZETTİ” ve iç sayfada “’EVET’ KORKUSU CHP’Yİ ÇILDIRTTI” başlıklarıyla hazırladığı haberde, CHP milletvekili Hüsnü Bozkurt’un “16 Nisan’da evet çıkarsa Samsun’dan çıkarız, ulan sizi de yedi sülalenizi de İzmir’den denize dökeriz” sözleri eleştiriliyor. Gazete, Bozkurt’un Yunanlara yönelik tarihten gelen bir düşmanlık söylemini pekiştiren bu sözlerini eleştirirken aynı söylemi yeniden üretiyor. Böylece haber, Yunan kimliğinin kendisini bir nefret unsuru olarak kullanarak düşmanlaştırıyor.

5. Erzurum Günebakış gazetesinin, birinci ve iç sayfada “Cöhce Ermenilerin yaptığı soykırımı anlattı” başlığıyla verdiği haberde, “‘31 Mart 1918 Azerbaycan Türklerinin Soykırım Günü’” adlı konferansta yapılan konuşmalar aktarılıyor. Haber yapılış biçimiyle ve seçilen başlıkla, Ermeni kimliğini şiddetle ilişkilendirerek halklar arası düşmanlığın körüklenmesinde rol oynuyor.

^{1. Nefret söylemi odaklı sistematik medya izleme çalışması kapsamında, tüm ulusal gazeteler ve sayısı 500’ü bulan yerel gazete önceden belirlenen anahtar kelimeler üzerinden (ör. hain, dönme, mülteci, Hıristiyan, Yahudi, bölücü vs.) medya takip merkezi aracılığıyla taranıyor. Bu anahtar kelimeleri içeren haber ve köşe yazıları günlük olarak okunuyor (gazetelerin hafta sonu baskıları hariç) ve nefret söylemi içeren yazılar tespit ediliyor. Esas olarak ulusal, etnik ve dini kimlik temelli nefret söylemine odaklanılırken cinsiyetçi ve homofobik/transfobik söylemler de tarama kapsamına alınıyor.}